دیگ فولادی چیست؟
یکی از اجزای مهم موتورخانه و یا شوفاژخانه ساختمان ها، دیگ فولادی است. این وسیله در اثر حرارت حاصل از سوزاندن گاز و یا گازوئیل، سیال موجود در بدنه را گرم می کند. به هر ماده ای که حرارت را جذب کرده و به بخش های دیگر انتقال می دهد، سیال گفته می شود. به طور مثال آب، روغن، بخار و… سیال هستند. دیگ های فولادی از نظر کاربری به دو دسته دیگ های آب گرم و دیگ های بخار تقسیم بندی می شوند. فولاد به کار رفته در تولید بویلرها از بهترین آلیاژ می باشد. لوله های مخزن نیز باید از جنس لوله های آتش خوار بی درز باشند تا تحت فشار و گرمای زیاد، آسیب نبینند.
بویلر های فولادی علاوه بر این که کارایی و عملکرد سیستم گرمایشی را بالا می برند، در مصرف انرژی نیز صرفه جویی می کنند. نحوه ی عملکرد بویلرها به این صورت است که انرژی گرمایی حاصل از سوزاندن ماده سوختنی را به مخزن منتقل می کند و سیال موجود در آن را گرم می کنند.
ساختار دیگ فولادی
- بدنه: این بخش، آب درون دیگ فولادی را ذخیره و نگهداری می کند.
- کوره اصلی: اولین مرحله ورود ماده ی سوختنی به داخل دیگ فولادی است.
- کوره فرعی: این کوره در دیگ های آب گرمی که ظرفیت بالا دارند، وجود دارد.
- یک یا دو شیر اطمینان حساس به فشار
- قرارگیری یک شیر تخلیه در پایین ترین بخش دیگ فولادی
- دریچه ی بازدید: با وجود این دریچه به راحتی می توانید بدنه ی دیگ را وارسی کنید و از وجود رسوبات داخل آن برای انجام رسوب زدایی مطلع شوید. تعداد دریچه های بازدید به ظرفیت دیگ بستگی دارد.
- دودکش یا محفظه ای برای خروج گاز ها حاصل از احتراق
- به منظور عایق بندی بدنه ی فولادی و یا آلومینیومی دیگ، از روکش یا به اصطلاح کاورهایی استفاده می کنند.
- پاس: در واقع هر باری که شعله موجود در دیگ فولادی، یک دور کامل طول دیگ را طی می کند، یک پاس گفته می شود. وظیفه ی آن انتقال و جا به جایی حرارت است. در دیگ های فولادی تعدادی لوله های پاس به منظور انتقال حرارت وجود دارند.
- پایه: بسیاری از دیگ های فولادی بر روی شاسی و یا پایه قرار می گیرند.
- به منظور جداسازی محفظه ی داخلی از محفظه ی خارجی و هم چنین نگه داشتن لوله ها، از صفحات نگهدارنده استفاده می کنند.
- پایه و سایر اتصالات و هم چنین درب ها
مزایای دیگ فولادی
طول عمر بالایی دارد.
تحمل شوک های حرارتی
در دما و فشار بالا می تواند بخار تولید کند.
راندمان بالا به دلیل استفاده از فولاد برای تولید آن
ظرفیت نامحدود
دیگ های لوله آتش برای ساختمان هایی که ارتفاع 120 دارند، نیز استفاده می شود.
متناسب با ظرفیت مورد نیاز، ضخامت این دیگ را کم یا زیاد می کنند.
با احتراق انواع مواد سوختنی، کار می کند.
معایب دیگ فولادی
نسبت به دیگ های چدنی، گران تر می باشد.
حمل و نقل این دیگ، به دلیل طراحی و ساخت یک پارچه در کارخانه های تولید کننده این محصول، سخت و مشکل است.
هزینه تعمیر آن بالا است.
ظرفیت ثابت و تغییر ناپذیر دارد.
نسبت به دیگ های چدنی، احتمال خوردگی و یا زنگ زدگی بیش تری دارند.
نکات مهم در مورد دیگ فولادی
- به منظور رسیدن به دمای متعادل آب و کنترل آن، بر روی دیگ های فولادی ترموستات نصب می کنند.
- برای جلوگیری از انفجار خطرات و آسیب های ناشی از آن، بر روی دیگ آب گرم فولادی، شیر اطمینان نصب می کنند.
- دیگ های فولادی که برای گرم کردن آب استفاده می شوند، باید دستگاه سختی گیر آب بر روی آن ها نصب شود تا وجود رسوبات مانع کارکرد صحیح آن نشود.
- دودکش های دیگ باید دارای قطر و ارتفاع مناسب بوده و هم چنین این دودکش ها باید متناسب با حجم احتراق بویلر باشند.
- هر چند وقت یک بار، دیگ را بررسی و بخش های معیوب را تعمیر کنید.
- در زمان تنظیم شعله های مشعل، حتما از آبی بودن رنگ شعله اطمینان حاصل نمایید.
- مشعل مورد استفاده باید با ظرفیت دیگ متناسب بوده و ضمنا ظرفیت حرارتی مشعل باید حداقل 20 درصد بالاتر از ظرفیت بویلر باشد.
- زمان تعیین فونداسیون موتورخانه، به وضعیت قرار گیری دیگ بخار و تجهیزات متصل به آن توجه نمایید.
در هنگام خرید این محصول، به نکات زیر توجه نمایید:
- دیگ های فولادی از نظر ظرفیت، ابعاد و فشار به دو نوع فایر تیوب و واتر تیوب تقسیم بندی می شوند.
فایر تیوب: دیگ های فولادی با لوله های آتش زا، فایر تیوب نام دارد. همانطور که از نامشان مشخص است، از لوله های آن گاز ناشی از سوختن ماده ی اشتعال زا، عبور می کنند.
واتر تیوب: به دیگ هایی که دارای لوله های مخصوص عبور آب هستند، واترتیوب می گویند.
- دیگ های فولادی یکی از مهم ترین اجزا سیستم گرمایشی هر ساختمان هستند. حتی اگر از بهترین متریال ساخته شده باشد، در گذر زمان طولانی دچار آسیب می شود. پیشنهاد ما به شما این است که اگر از این دیگ ها برای تولید آب گرم مصرفی خود استفاده کنید، به جای یک دیگ، از دو دیگ استفاده کنید که هر کدام از این دیگ ها نیز توان تامین 60 الی 70 درصد ظرفیت گرمایشی ساختمان را داشته باشد.
- اگر از بویلر فولادی به منظور تامین گرمای مورد نیاز هتل ها و بیمارستان ها و مراکز این چنینی استفاده می کنید. بهتر است که از سه دیگ که هر کدام توان تامین 75 درصد ظرفیت گرمایشی را دارند استفاده نمایید.
- دیگ باید متناسب با مساحت موتور خانه باشد به طوری که رفت و آمد به آسانی صورت پذیرد. این نکته را مد نظر داشته باشید که موتور خانه باید از نور کافی و تهویه ی مناسب نیز برخوردار باشد. اگر ساختمان بزرگ است، بهتر است که موتور خانه در خارج از ساختمان تعبیه شود.